Kerst onderweg  (dialect)

Veureg joar um deze tied ad ek drie weekn vekaansie. Ek bin lekker tuus ebleem’. Gien reizn emaekt, gien jetlag in mien lief, neks nachtbraekn met oong op stökkies erns ’n vliegtuug teeng ’t dek kwakkn, bi’j zunsopgang. Lekker tuus. Maer now bin ek ’t aesien,dit joar muu’k d’r an geleuvn, alhoewel ek allient maer met de kerst weg bin, en niet ook nog ies met old en nei. Dat eb ek ook wel ies ad, op de 22e van december d’r op uut, en begin jannewari weer tuus. Niet je van et, maer ’t eurt d’r bi’j.  Et

leg d’r ielemoale an woar aa’j bin, want sommege plaesn veural in Noord en Zuud Amerika, doar get op de 24e in de middeg de bende op slot, en kump d’r op de 26e pas weer wat leem’ in de brouwerije. Zo’n stad as Bogota, in Colombia, et is al ’n ermetierege derdeweerldbende doar, is dan kompleet uut estörrevn. Gien kiepe op stroate, gien restaurant lös, ’t otel is oaste leeg, want de zaeknmaennechies zittn ook onder de kerstboom. Aa’j depressief an elaegd bin, ku’j bi’j ’t incheckn maer beter oen rieme en  veters inlevern want ie zolln oe zellef wat an doen.                                             Verderop bi’j ’t otel is d’r ’n klein pleintien met ’n olde kerreke, doar goan de meinsn en op kerstoamt, ’n bron van waerrem lecht van mooie kroonluchters, en aa’j d’r langes loopn dan roek ie de wierook. De meinsn bin op eur best ekleed, en goan met iele femilies noar binn’. An d’ iene kaante zol ek d’r ook wel bi’j willn goan zittn, maer dan bi’j ’n vremde ende, zo’n lange blonde Ollaander, ek zol d’r ook weineg van verstoan. Mien moejer zol wel zaegn, ie goan toch niet noar zo’n paapse kerremse? Dus loop ek maer deur. Op de otelkaemer neem ek ’n klein flessien wien uut de minibar, ek goa wat leezn, luustere wat noar muziek, en goa vrog sloapn, want de volnde mörn angt onze agent al weer vrog an de tillefoon; ‘Wake up, Kapi, this is Luis at the airport, departure in

three hours.’                                                   
Dan goan wi’j weer opedan, deur noar San Juan,  Puerto Rico. Wi’j vliegn pal over Aruba,’t leg net as Curacao noar ’t oostn in de mörnzunne te bakkn op vievntwinteg december. Noa ’n poosien doemt ’t gruune eilaand van onze bestemming op.  Zeuvntwinteg groadn, turkooisblauwe zee, witte straandn, passaatbries. De balln in de boom bin ier kokosneutn en wee oen gebiente aaj d’r iene op de kop krieng, dan vertell-ie ’t  niet noa. Kerstgevuul is dan iets wat op ’n aandere planeet bestet.                                                                                                            Maer wi’j spreekn of bi’j wat wi’j nuumn de voegelkooi, um vuuf uur, ’n klein zeskaanteg barrechien, met lekker kold bier. Ek eb ’n mooie corona, ’n Don Tomas uut Honduras, en doar steek ek dan de braand in, en kieke over de aevn, noar de grote cruisescheepn. In de muziektente spuult ’n tienkoppege band salsa, en ’n paer old oma’s en opa’s zwiern lusteg daansnd over ’t plein. Kiek, aa’k dan toch erns muut weenn’ dan liever ier.
De volgnde mörn bin ek weer vrog wakker en lope deur de stroatn van deze vieronderd joar olde citadel. Aa’j bi’j ’t olde fort koomn dan stet ‘dr ’n groot börd met tekst en uutleg over de vesting. Vrogger addn ze ’t ier niet zo op de Nederlaanders, zo zol ie kunn konkludeern uut dit verael. Um dat ze ’t fort niet in ‘d aandn kon kriegn gingn ze braandskattend en verkrachtnd deur ’t dörp d’r um en, tewiel de soldoatn van de kanteeln stonn te kiekn en neks kondn uutrichtn. Aa’j in de stilte van de mörn over de lege Atlantische oceaan kiekn, vanof de fortmuurn ku’j oe zo veurstelln dat doar ’n smaldiel van oorlogsbodems ankwam zeiln met de driekleur in top. Volgns mi’j zunk oe dan de moed in oen soldoatnleerzn, en greep ie vertwiefeld met klamme aand oen musket, as Spanjool zijnde. Dat waarn wel die Ollaanders. Geleuf maer dat ze ier, en over de iele weerld ’n roemruchte geskiedenis eskreem’ em.  Aa’j d’r bi’j stille stoan hoe ze toen met ’n öltn skute zonder fesoenleke navigasiemiddeln d’iele weerld ofstruindn, man, doar raek ie van onder de indruk.

Overal en nerns
Kerst onderweg ef vule gedaantes. Ek eb op ’n eilaand ewoond niet verre van Puerto Rico, Dominica iette et, doar eb ek ook kerst evierd. Doar aat ie gebroadn pootn van ’n grote zwaerte padde, of krabbevleis in de skale van ’n grote laandkrabbe, best lekker eur, maer ’t is gien rollade. Et ienege otel in de oofdstad ad ’n plestik kerstboom met witte takkn, en op stroate leup ’n grote rasta met ’n radio op de skolder te zingn; ‘Jesus was a black man, black man’ en ’n poosien laeter klunk d’r Stille nacht op reggaemuziek uut de spiekers.
Zo vleugn wi’j in 1993 de DC 10 noar Montreal, en gingn dan deur noar Halifax, Nova Scotia, as passagier met Air Canada, dan zolln wi’j de volgnde dag ’n vlucht met verse kreeftn noar Amsterdam brengn. En dan net veur de kerst tuus. Maer ’t vliegtuug kwam kapot te stoan in Zuud Amerika, en wi’j bracht de Kerst deur in ’n uutgestörrevn otel in Halifax. De boordwerktuugkundege wörde d’r zo depri van dat ie in ’t ienege kroegien wat lös was in ’n bierpulle kreup, en dan zee ie noa ooguut vuuf minuutn teeng de barkeeper dat et d’r vuule van weg ad dat ie ’n gat in zien glas ad, want ’t was zo snel leeg. Wi’j em  Frank toen ’s oams op baede elaegt in zien kaemer, en tewiel i’j al ronkte as ’n cementwaegn trökke wi’j em de skoenn uut, en sleupn stillechies de kaemer uut.
Maer zo em wi’j met de Kerst ook ies edineert bi’j de Butchershop an ’t Mandelaplein in Johannesburg. Doar kreeg ie as veurofgeregt lekkere boerewors, baie lekker, en dan  biefstuk van de springbok, met wien uut de Kaapregio. Op de lechtarmatuurn an ’t plafond stonn de lege wienkistn met naemn as Kanonkop, Vergelegen, Allesverloren, Nooitgedagt, en Culemborg. Ook weer zo’n mooie errefenisse van die neiskierege Nederlaander die d’iele weerld over zwörref veur de Heren Zeventien. Die addn ’n medisien neudeg teeng skeurboek, en stuurdn ’n gevluchte Ugenoot noar de Kaap, met de opdracht dat ie maer ies wien mos goan maekn. Want dat öllep goed teeng skeurboek.                                 
Et mooie van op pad weenn is ook ’t tuus koomn. ’t Is net as met lucht, ie missn ’t pas aaj ’t niet meer kriegn. Dan bi’j tuus, en dan wiet ie weer oe goed as dat is. Dat blef altied wat moois umme noar toe te leevn aa’j in ien of aander griebusoord zittn te koekeloern tot aaj weer an ’t werrek kunn.
Ek weinse oe allemoale fijne kerstdaegn en ’n goed 2009 toe.