Bioklokke

Doar laeg ie dan. Et is net vier uur in de mörn, en ie staern noar et plafond, woar ’n klassiek gestileerde ventilator loom zien rundties draeit. Ie draein oe nog ies umme, probeern et nog ’n keer, en um kwaert over viere nòg ’n keer, en dan is de koeke op, sloapn wil niet meer.

De zegeningn van lange ofstandvliegn. Jetlag.  Ek viene dat ek iene van de mooiste baenn in de weerld eb, en ek kan en wil neks aanders, maer ien noadiel is dat tiedverskil en wat dat dut met oen lechem. Iederiene ef ’n ingebouwde biologische klokke en die löp op zien eign ritme.

Aa’j in de VS an de oostkust in ’n otel um vier uur s’mörns wakker wörn is et eigenlek tien uur in Nederland. Ie zolln kun zaegn, now, dan bi’j toch lekker uutesloapn? Maer as ie doar de oamt te veurn um zeuvn uur in et otel ankwaamn noa ’n vlucht van ’n uur of neegn, dan goa’j toch eem’ ontspann met ’n biertien, eempies bi’jproatn met aandere collega’s die doar ook bin. Dan is ’t al gauw ’n uur of tiene veur  taa’j in de maande kroepn. Vier uur in Nederland. En zo koom ie dus niet vaeke an ’n goeie nachtrust in dit vak. Over Old en Nei waar ek tien daegn op pad, en ongeveer noa ’n dag of viere kon ek wat beter uutsloapn, ja, toen wörd ek wel pas um zes uur wakker! Hiep hoera! Gevolleg is dat aa’j oe zeldn echt uuterust en fit vuuln. Zoas elk nadeel se voordeel hep (Cruijff);  ie em wel maximaal rendement van oen dag. Uut baede de kompjoeter opstaertn, koffie zettn, taandn poesn, terugge noar de kompjoeter, kiekn of er nog wat veraanderd is in ’t vliegskema, of mien vrouwe nog online is, de kraante leezn, email checkn. Veur taa’j ’t wietn is ’t zes uur. Met ’n bak koffie en wat Sultana’s achter de knoopn noar de fitnessruumte, of ’n uurtien raggn op ien van de mountainbikes die wi’j bi’j ellek otel eparkeerd em, terugge op de otelkamer  onder de pompe, en erns tussn achte en neegn noar ’t restaurant veur ontbijt, en ’n plan de kampanje maekn  met oen collega(‘s). En dan eb ie d’iele dag nog veur oe.

Dat is et ritme as ie vuule noar et westn vliegn. Maer mien collega’s die op ’n aander type toestel zittn en vuule noar ’t oostn vliegn zoas Bangkok, Hong Kong, Singapore, um d’r maer ’n paer te nuumn, die leevn et rimte vergeleekn met ons precies ummegekierd. As ’t in Nederland  acht uur’s mörns is, is et in Hong Kong al vier uur in de middeg. Dus as die gastn doar teegn de mörn, bij het krieken der dageraad ankoomn, dan kroepn ze in baede, maekn veur eur doen ’n normale nacht, wörn umme ’n uur of viere, vieve, wakker en ontbijt bestet dan uut ’n grote pinte bier bi’j Ned Kelly’s vlakbi’j ’t otel in Kowloon. Et is tenslotte dan Happy Hour en ’n echte Ollaander löt nooit ’n kaans onbenut op ’n pilsien veur d’ellefte van ‘t geld!!  Vervolgns goan ze ies erns ’n bak noedels aeln die ze opeetn tussn ’n stel rochelnde, spei’jnde en boernloatnde Sjineezn, en dan goan ze de kroeg weer in tot  vier uur in de mörn. Vandoar dat wi’j de Boeing 747 ook altied de zeuvn-bier-zeuvn nuumn. Maer umdat ze via Bangkok en Dubai gefaseerd weer teruggekoomn noar Nederland en umdat de bioklokke beter meeschaekeld aa’j ‘met de tied meevliegn’ (noar ’t oostn), dan d’r teegnin, em die collega’s minder last van tiedverskil dan wi’j op de MD11 (die nuumn ze op de 747 de MDZelf). As ze ien keer met pensioen bin is dat ook te zien, de 747 vlieger is nog redelek fris en fruitig, en de MD11 piloot ziet d’r uut as ’n vakuumgetrökkn proeme.

As ie noa tien daegn weer terugge koomn in Nederland dan muut oen bioklokke weer terugge skaekeln en doar doe’j ook weer ’n dag of wat over. d’Eerste nacht sloap ie wel um dat ie de nacht d’r veur ewerkt addn, maer de twiede en derde nacht, aa’j pech em, dan laeg ie wakker tot vier uur in de mörn, want ja, et is dan pas tien uur in de oamt woar aa’j vandoan kwaamn, Miami of Puerto Rico beveurbeeld. Et probleem is wel ienegszins te verellepn met melatonine. Aa’j zo’n pillechien inneemn met ’n paer glaezn rooie wien, now, dan wil et nog wel ies gebeurn. Wör ie dan noa twie uur wakker van ’n ien van de jongn die last van gruuipiene ef, dan bi’j an de beurte, dan sloap ie niet weer veur zes uur. As ie ’n keer op vekaansie ewest bin noar Florida of Canada dan wiet ie dr’alles van!

De overtreffnde trappe van doffe ellende was toen ek in Los Angeles in 1994 de opleiding veur de MD11 mos doen bi’j de McDonnell Douglas fabriek in Long Beach. Ier is et tiedverskil neegn uur, en was ek vaeke um  allef drieë al wakker. Ie kun op de kop goan stoan, mantra’s skroewn, mediteern, jodeln, ‘d oadem inolln, zelfhypnose, skoapn telln, laemmechies, geitn desnoods,  vanalles, maer sloapn, ow maer. Dan zit ie rond allef tiene in ’n saai lokaal achter oen kompjoeter te luustern in de koptillefoon noar ’n görtdreuge amerikaans knauwnde kompjoeterstemme, en zo iniens skrek ie wakker van ’n skup teegn oen stoel; ’Herman, lunch!’ In de middeg mos ie dan de simulator in en doar zat ie dan in et allefduuster te knekkebolln tewiel moters in de braand vleugn, iedrolische systeemn leeglektn, pneumatiese systeemn an de kook waarn, en ie mossn dan doar zogenaemd wat van opsteekn. Ook al vleug ie al genoegzaam soeznd met ’n rotsmak teegn ‘n berg an (Dat kan ongestraft in ’n simulator), de amerikaanse instructeur zee altied met ’n grote tandpastagrijns; ‘Wonderful job Herman, let’s go to the next topic’.                                                                                       Pas noa ’n dag of zeuvn, achte, wörd ek laeter wakker. Ek ware bekaant wan-opeg van vermuuideid, maer zo iniens gingn de loekn um zeuvn uur lös in plaese van drie uur. Ek wiete nog dat ek mi’j intens gelukkeg vuulde!
D’r is maer ien konklusie, ie doen d’r neks an, die klokke! I’j  sköf maer ien uur per dag op deur de tiedzones en, tot de tiedzone woar ie op dat moment bin, en ie wenn d’r nooit an. ’t Is soms net ’n koekkoeksklokke, in Miami get um vier uur et luukien lös, ‘koekkoek’. Genoadeloos. Ek wedde dat zelfs mien neve achter d’Eve , Bertus van tant’ Alte, zich gien road zol wietn met zo’n klokke.  Die klokke eb ie maer te gehoorzaemn. Dus doar gaon wi’j weer, noar de grote witte tillefoon wat met de buiznpost stuurn, koffie zettn, taandn poesn, kompjoeter opstaertn, gedienn lös, et is nog donker, gedienn weer dechte. En  al die tied laegn die aandere otelgastn um oe en nog lekker  te knörrn. Et eurd d’r gewoon bi’j.